Panama/Costa Rica
Het wereldberoemde kanaal in Panama en kleurrijk Costa Rica
Een internetcafé dus ik kan even wat berichtgeving doen over de eerste dagen van deze reis. We zijn nu trouwens in Costa
Rica waar wij vandaag zijn gearriveerd vanuit Panama. Geen grote reisafstand vandaag, maar wel aardige reistijd door heel
inefficiënt werk van de douane alhier en een grote portie machtsmisbruik. Alle reistassen en koffers van het dak van de bus,
allemaal aantreden in een rij met de reistas voor je en
uiteindelijk hoeft dan niets open en mag alles weer terug op het
dak waar het opnieuw moest worden gestapeld en vastgezet.
Met de administratieve rompslomp erbij, ruim een uur in een
eindeloze rij voor een stempel, ben je dan twee zinloze uren
kwijt! Deze landen zijn de moeite waard om te bezoeken, maar
de corruptie en het machtmisbuik van sommige lieden met een
petje op, die pet past toch iedereen, en een etiketje op het pak
geven kleine momenten van irritatie. Maar ook dat is reizen!
Het Panamakanaal en de Miraflores sluizen
In Panama allereerst de sluizen bezocht en gezien hoe daar
een immens groot cruiseschip werd geschut in de Miraflores
sluizen... heel indrukwekkend, net als de voorlichtingsfilm en
het museum dat er bij hoort. Een heel bouwwerk is dat kanaal
geweest, alweer bijna 100 jaar terug, het is op haar manier net
zo indrukwekkend als die lange muur in China en die hoge piramiden in Egypte! Het zijn technische hoogstandjes die bloed,
zweet, tranen en mensenlevens hebben gekost. Als er een groot schip geschut wordt is dat echt passen en meten. Aan
weerszijden bevinden zich locomotiefjes, kleine treintjes op een rails die vastzitten aan het schip. Zij begeleiden het schip
gedurende het hele traject en we zien het water stijgen. Als het op gelijk niveau is gaan de sluisdeuren open, het is een
indrukwekkend geheel. Het schutten van de sluizen is echt iets
wat je niet mag overslaan als je Panama bezoekt.
Verder in Panama het oude stadsdeel bezocht, Casco Viejo,
met prachtige oude koloniale gebouwen. Dit heeft veel weg van
andere landen waarin de koloniale bouw nog een rol speelt. We
herkennen de sfeer van Cuba, de Antillen en Brazilië. Wat
verder nog opvalt in Panama dat zijn de kleurrijke bussen die
aan het verkeer deelnemen. De één is nog bonter beschilderd
dan de ander en het geeft een vrolijk straatbeeld in deze grote
stad, die behalve koloniale gebouwen ook veel lelijke
wolkenkrabbers kent. Dat is echter een euvel van vele grote
steden waar de grondprijs hoog is, dan moet je de hoogte in als
je gaat bouwen.
Zal ik ooit nog ornitholoog kunnen worden?
Zondag vertrokken we naar Boquete in bergachtig gebied van Panama, richting de grens met Costa Rica en daar was het een
stuk frisser. Misschien 22, 23 graden en een stevige wind, dus even minder tropisch. Het hotel waar we logeren heeft een
ondergrondse rivier! De rivier loopt onder het hotel door, men heeft er gewoon omheen en overheen gebouwd; achter in de
tuin stroomt het water vrolijk verder en gaat er een bruggetje overheen. Wandeling met gids geboekt na eerst met jeeps langs
watervallen en mooie plekjes te zijn gereden, om vervolgens proberen de nationale (zeer schuwe) vogel van Panama en
Costa Rica, de quetzal, te gaan spotten. Wel dat is gelukt, maar ik heb hem nauwelijks op de foto (kreng vloog net weg) en
Bert wat beter maar het was evengoed wat ver weg! Niet getreurd, het was een heerlijke tocht door de jungle met een oase
van groen om ons heen, veel prachtige planten en bomen, die uitkwam bij een kleine hoge waterval dus beslist niet verkeerd.
Alleen vogels spotten vind ik wel moeilijk, vooral als ze tegen je zeggen ' kijk, daar zit hij, in die boom, op die tak' ... ik kijk om
mij heen en zie slechts een stuk of vijftig bomen en honderdduizend takken...! Ik zei al tegen Bert dat we volgende keer toch
beter naar Afrika kunnen gaan voor het wildlife; op de één of ander manier mis ik die olifant en die giraffe niet zo snel... die pik
ik er eigenlijk meestal wel uit!
Van Cahuita in Costa Rica naar Bocas Del Toro in Panama
Op dit moment zijn we in Cahuita, een dorp waar we acht jaar terug ook zijn geweest. Het dorp is gegroeid, er zijn wel iets
meer restaurantjes en winkeltjes bij gekomen, maar de sfeer is gelukkig nog steeds hetzelfde: een ongedwongen beetje
hippieachtig sfeertje met vooral reggae invloeden. De geest van Bob Marley en kornuiten dwaalt hier nog rond, zijn muziek
hoor je op bijna elke straathoek en de bevolking is ook aardig rasta met dreadlocks en very easy going! En er is een
internetvoorziening in dit dorp, dus ik kan zowaar weer contact met de buitengebieden maken!
De laatste dagen waren best erg verschillend qua landschap en temperatuur. Eergisteren in Cartago en Turrialba in het
binnenland zaten we in de bergen en was het aangenaam, hier in Cahuita zit ik te midden van een overdosis alternatieve
rugzaktoeristen in een internetcafé onder een draaiende fan. Ik denk dat het hier wel 35 graden is! Bert zit aan de overkant
een biertje te drinken, vocht aanvullen heet dat! Dat ga ik straks ook even doen... liters bier en wijn gaan er hier door.
Een alternatief voor viagra
Over Cartago kan ik nog melden dat we daar de basiliek van de Zwarte Madonna hebben bezocht. Eigenlijk hebben Bert en ik
weinig interesse in kerken en kathedralen, maar soms kun je er niet figuurlijk omheen (wel letterlijk in dit geval) en we zijn hier
een rondje omheen gelopen. Aan de achterkant van de kerk bevindt zich het genezende water, dat uit vier kranen stroomt.
Er is ons gemeld dat het water hier zeer heilzaam is en vol van
genezende invloeden. De mensen hier zijn er heilig van
overtuigd dat het goed is en er is ook een aardige toestroom
van volk. Mensen staan er hun voeten af te spoelen
(wintertenen) en dergelijke en ik opper bij Bert dat als je hier
met het heilige water je snikkel doet... je waarschijnlijk nooit in
je leven aan de viagra zult hoeven gaan. Ik heb het nog niet
gezegd of een oude man heeft zijn broek op zijn kont hangen
en is met driftige bewegingen in zijn kruis bezig! Als we
weggaan, zien we de man ook vertrekken, hij loopt erg moeilijk
alsof... ja, alsof er een vlaggenmast in de weg zit in zijn broek!
Na ons verblijf in Cahuita gaan we terug naar Panama dus en ik
ben benieuwd hoe laat (vroeg) we morgenochtend wakker
zullen zijn: vanochtend was dat om vier uur toen een grote groep
brulapen hun naam eer aandeed en pal naast onze lodge zat te brullen in de bomen. Om vijf uur was ik zo wakker dat ik ben
opgestaan en om zes uur ‘s morgens liepen wij al in het Nationale Park Cahuita... we waren de eerste bezoekers en hadden
anderhalf uur het park voor ons alleen!
Vijftig jarig bestaan op Bocas Del Toro
Hier spreekt Sarah tot U ! Ja hoor, het is zover... ik ben 50 jaar geworden en het was een dag met een Gouden Randje op het
enorm leuke eiland Bocas Del Toro in Panama. Wat overkwam mij allemaal op deze speciale dag? Om half negen aan boord
en op weg naar de plek om te gaan snorkelen. Onderweg zouden we dolfijnen spotten en die kwamen langs op mijn
verjaarsfeestje... een stuk of vijf steeds op een paar meter van de boot, fantastisch gezicht. Prachtig om te zien, moeilijk om
vast te leggen op de gevoelige plaat, maar wel gezien en genoten. Toen door de mangrovebossen met uitleg over van alles
van zeekomkommer tot zeester, die even uit het water werden gelicht zodat ik die vast kon houden. Slechts heel kort, alleen
voor het kiekje en gelijk weer terug in het tropisch water. Voor
nazorg hebben we inmiddels Martin Gaus ingeschakeld!
Een heel mooi rif wat net onder de oppervlakte lag om te
snorkelen, dus alles goed te zien en lekker met de zachte
stroom een beetje mee dobberen, de boot volgde ons. Alles
dichtbegroeid met koraal, veel vis: papagaaivissen,
doktersvissen, sergeant majoorvisjes, butterflyvis... het kon niet
op, echt een compleet aquarium. Toen we afdreven van het rif
werden er drie lange touwen uit de boot gehangen en konden
we hangend daaraan ons weer naar een beginpunt van de
stroom laten voort trekken door de boot, nog nooit zoiets
meegemaakt en helemaal ideaal...
Snorkelen maakt hongerig en om kwart voor één stond de lunch
klaar, bij een soort van onbewoond mangrove-eiland stond een
restaurant met terras op palen in het water en daar serveerde men een fantastische garnalen curry schotel met rijst...
helemaal lekker in gezelschap van een glas witte wijn! Hoe kun je zo fantastisch avontuurlijk jarig zijn..?!?
Na de lunch, inclusief uitbuiken en sanitaire stop (use bucket to fluss the toilet) terug op de boot en door naar Red Frog
Beach. Rode kikkers dus, heel klein maar erg mooi vooral als je ze even neerzet op het blad van een palmboom, en als extra
verrassing ook nog twee luiaards gespot! Eentje zelfs pal voor ons neus in een boom aan het strand, die hadden we dit keer
in Costa Rica dus niet gezien en nu treffen we het beest zowaar in Panama! Kortom, ik heb als beginnend 50 jarige een
topdag gehad, gevolgd door een avondje vertier. Een borrel met vakantie vrienden voor het eten, daarna een heerlijke
Indonesische maaltijd (en dat in Panama), een prachtige taart, een papieren pop vol snoep en nog meer festiviteiten. Ik kan
het iedereen aanraden om een speciale verjaardag op een speciale locatie te vieren.
In wachtstand op een kleine luchthaven…
Onverwachts het genoegen van even internetten, omdat we op een luchthaven zitten te wachten op onze binnenlandse vlucht
naar de San Blas eilanden. We zouden eerst om 06.00 uur vanochtend vliegen, wat inhield dat we dan om 04.20 uit de jungle
moesten vertrekken, toen zouden we om 09.30 uur daar opgehaald worden en tot onze verrassing stond nu opeens om 08.00
uur de taxi klaar! We moesten gelijk mee en begrijpen achteraf niet waarom, want de vlucht gaat nu om 12.00 uur en we
moeten wachten. Maar dat soort dingen met een beetje miscommunicatie gebeuren in dit soort landen en we zijn gelukkig te
vroeg en niet te laat, dat zou lastiger zijn! Op dit kleine vliegveld is één piepklein boekhandeltje met één internetaansluiting.
Eén dollar in een gleuf en je mag een half uur internetten, dus ik blog nog even, want ik geloof dat we op de San Blas
eilanden bij de indianen logeren en net aan stroom hebben... voor een lamp, maar daar is ook alles mee gezegd!
Even nog terug naar de laatste dagen: de dag na mijn verjaardag naar de grote ongezellige stad David als tussenstop, geen
speciale plek om te verblijven en toen door naar Gamboa, het jungleresort nabij het Panama kanaal op een uurtje vanaf de
hoofdstad. Dit was werkelijk een schitterende verblijfplaats op
een mooie locatie met alles erop en eraan. Wij houden altijd
van basic, maar af en toe een stukje luxe is ook niet te
versmaden dus we geven ons zonder te morren hier aan over!
Aapjes, een krokodil en de blauwe vlinder
Gisteren met een bootje naar Monkey Island gevaren, apen die
zo nieuwsgierig zijn dat ze zelfs vanuit de bomen op de boot
springen. Het is zoals meestal met apen in de buurt zaak om je
tas goed te bewaken en ook je zonnebril en pet niet kwijt te
raken. Naast apen ook een grote leguaan en een krokodil aan
de kant gezien. De krokodil lag zo stil dag wij eigenlijk
twijfelden aan zijn levensvatbaarheid, dat deed ook de enige
Belg op deze boot, waarop wij bedachten om de Belg
overboord te zetten teneinde deze vraag even nader te
verklaren. Hij wilde echter niet, jammer maar helaas...! Gistermiddag met de aerotram in bakjes door de jungle naar boven
naar een platform op grote hoogte met een panoramisch uitzicht over het Panama kanaal en de omgeving. In Gamboa zagen
wij verder vooral veel mooie vogels, waar ik als ondeskundig ornitholoog dus de namen niet van weet, bijzondere planten en
bloemen (idem) en die hele beroemde vlinder. Koningsblauw gekleurd, bijna altijd met zijn vleugels dicht waardoor je hem niet
herkent, maar in ons geval na even wachten met de vleugels gespreid en dus gevangen in een foto. Ik ben trotsop het
resultaat!
Onthaasten bij Kluk Kluk en zijn familie…
Bloedstollende vluchten beloofde het Panama Reishandboek over de binnenlandse vluchten en daar gingen we dan aan
boord van het kleine vliegtuigje. Een groepje luidruchtige Amerikaanse studenten gaat ook aan boord, evenals wat Kuna
indianen die wonen in de streek waar we heen vliegen. We vertrekken op tijd, vliegen over de stad naar de kustlijn en gaan
even verderop het land oversteken. Het is aardig bewolkt en spoedig hebben we te maken met wat turbulentie en
luchtzakken, waarbij je snel een eind naar beneden dondert! De studenten hebben al heel wat minder praatjes en als we na
een uur aan het dalen gaan en ik links en rechts bergtoppen zie en alleen maar jungle onder mij, dan zijn de studenten
helemaal stil gevallen en zitten met bleke gezichten door het raampje te kijken. Ik vraag mij ook wel een beetje af of de piloot
weet wat hij aan het doen is, want de boomtoppen zijn slechts een meter of tien onder ons en ik heb helemaal nog geen
bewoonde wereld in zicht. We hebben toch geen Kluk Kluk Kuna indiaan die met zijn vliegbrevet bezig is achter de
stuurknuppel zitten? Zal je zien, dat hij net op deze dag het
onderdeel ‘moeilijke landingen’ aan het oefenen is. Terwijl ik
mijn leven overdenk en de zonden daarin, snel klaar dus,
maakt het vliegtuig een snoekduik, komt op de baan en gaat
volop in de remmen. Als hij stil staat draait hij gelijk opzij om te
parkeren en zie ik vijf meter verderop het eind van de
landingsbaan en gelijk daarachter de zee…
Yandup, onthaasten op een speldenknop in zee
We zijn er of althans bijna! In zee liggen twee lange houten
boten, in de ene gaat de bagage en in de anderen wij en de
studenten dus. Nog geen half uurtje varen en dan komen we bij
Yandup eiland, een speldenknop in zee. We schatten dat het
eiland een 100 meter lang is, 50 meter breed en het is voorzien
van tien hutjes voor gasten, een restaurant, een stukje strand
en een paar dozijn palmbomen. Dit wordt ons onderkomen voor de komende vier dagen!
We kunnen gelijk door naar het restaurant voor de lunch; drie keer per dag maken de indianen een maaltijd voor ons klaar.
Tussen 07.00 en 08.00 het ontbijt, ’s middag rond 13.00 de lunch en om 18.30 het diner. Een mannetje komt vragen of vis een
probleem is en of we alles lusten… vis is geen probleem, maar we houden niet van inktvis. Het wordt genoteerd en er wordt
keurig rekening mee gehouden. De eerste lunch brengt een salade vooraf, dan visstukjes met rijst en groenten en
watermeloen als toetje. Het is allemaal primitief en eenvoudig, maar bijzonder lekker en dat zou ook de dagen erna blijken. De
Kuna kok is een Kunstenaar in de Keuken!
Ons huisje op het eiland is een ronde rieten hut met een dak van palmbladeren en voorzien van zeezicht. Tweepersoonsbed
met ventilator en klamboo; een badkamer met douche, wasbak en wc; een veranda rondom het huis en buiten twee stoelen
alsmede twee hangmatten… lieve help, wat ga ik hier tot rust
komen; onthaasten in de overtreffende trap in, zo vrees ik.
Dat gaat nog even niet op blijkt de eerste nacht, het waait als
een gek en de zee maakt veel herrie. We moeten er allebei nog
aan wennen en opeens bedenk ik dat dit stipje in de oceaan,
net een halve meter hoog, nergens is als er een tsunami zou
komen. Overleef je een bloedstollende vlucht in een overjarig
klein vliegtuigje en dan verzuip je te midden van de palmbomen
in een paradijselijke omgeving. Kortom, een beetje moe
beginnen we aan de ochtend, het ontbijt met een feestelijke
pannenkoek met een ei er bovenop maakt veel goed! Plus een
thermoskan zwarte koffie…
De dagen erna brengen we door op het strandje, onderuit in
een luie stoel of hangend in een hangmat. We verslinden allebei
boeken, tijdschriften en badderen in de pauze in zee. Twee keer
per dag kun je mee met een excursie en zo bezoeken we de ‘community’ (de leefgemeenschap) van de Kuna, mangrove
bossen en de begraafplaats van de Kuna. Deze doet ons erg denken aan de begraafplaats van de koppensnellers op Borneo.
De overledene krijgt alles mee voor zijn reis in het hiernamaals; keukenspullen, gereedschap en meubeltjes, je zult het maar
nodig hebben. We leren veel over dit volk, we verbazen ons en maken foto’s. Van de Kuna zelf niet veel… er wordt gelijk
verteld dat elke foto je een dollar kost voor elke persoon die er op staat. Take it or leave it, het is jouw keus wat je daarmee
doet. En dat is een beetje jammer…
Malariapillen en de familie Mug
Verder kan ik in alle bescheidenheid nog zeggen dat Bert en ik een populair stel zijn. Thuis hebben we altijd een volle agenda
en is het vaak een zoete inval bij ons. Naar nu blijkt is het op Yandup niet anders en de derde nacht viel er dan ook een hele
grote familie onaangekondigd bij ons binnen om kennis te maken en zelfs wat intiemer tot lichamelijk contact over te gaan. Ze
hadden iedereen meegenomen, ook verre familieleden en alle buren met aanhang… het was de familie Mug! Onze benen
zien er de volgende dag meer dan ooit uit als een landkaart… steden en dorpen hebben plaats gemaakt voor de randstad,
waarbij het groene hart verdwenen is. Omdat je altijd alles
positief moet bekijken weet ik nu waarom we malariapillen zijn
gaan slikken in dit gebied. Vooruitziende blik voor een nodig
stukje bescherming tegen deze tropische ziekte!
Na vier dagen zit het erop en gaan we weer met het wiebelige
bootje naar de landingstrip op het vaste land. Air Panama laat
even op zich wachten maar om tien uur gaan we de lucht in en
retour grote stad. We parkeren onze reistas in een hotel, waar
ook onze andere tas was neergezet, en gaan de stad nog even
in. Naar het zee biologisch instituut op Calzada de Amador nabij
de ingang van het Panama Kanaal. We vermaken ons nog
even, drinken en eten wat en krijgen als toetje nog een boom
met daarin maar liefst vier luiaards te zien. Loop je het halve
oerwoud door om ze veraf te spotten, hangen ze in de grote
stad pal voor je hoofd. Het is een wonderlijke wereld en het was weer een wonderlijke reis. We hebben genoten… van
Panama, Costa Rica, de natuur, mijn verjaardag en het onthaasten bij de Kuna indianen.