Lissabon
Lissabon… Portugese Port, Pasteitjes en meer belevenissen…
Paar weken voor kerst kwam hij er opeens mee, mijn man: “ik heb geen zin om met de jaarwisseling in Nederland te zijn”!
Oké, ik geef ook weinig om feestdagen in de verplichte zin, ben meer van het mag elke dag wel een feestdag zijn en
jaarwisselingen heb ik in mijn leven al heel wat keren buiten de landsgrenzen doorgebracht dus waarom zouden we ook dit
jaar niet grensverleggend bezig zijn? Ik heb niks met het kringgesprek met de schaal kipkantjes en vlammetjes in het midden
en de charme van een oliebol heb ik nooit gevat, een bal deeg
met wat aangekoekte poedersuiker en soms hier en daar een
verdwaald rozijn erin… echt vreselijk, nog nooit eentje die een
Michelin ster heeft gehaald, nou dat begrijp ik heel goed hoor!
Oudjaarviering in andere culturen
In mijn vorige leven heb ik een aantal jaren op de Antillen
doorgebracht, dus ook oudjaar, en kon ik lekker aan de
Antilliaanse kost. Hartige pasteitjes en rond oud en nieuw altijd
traditioneel het broodje beenham: simpel en lekker. Ook Egypte
en Gambia heb ik met de jaarwisseling leren kennen en in
Gambia stond er een grote zwarte Afrikaan met een kerstmuts op
zijn kroeskop aan het spit en was er een buffet van jewelste,
terwijl in het duikcentrum in Egypte de kreeften over het aanrecht
liepen… zij moesten heel even op hun beurt wachten. Met manlief
was ik een jaar of vier terug in het Spaanse Valencia en daar ook geen oliebol gezien. Klokslag twaalf uur eten de
Spanjaarden in Valencia twaalf druiven, op iedere klokslag één, en volgens het bijbehorend bijgeloof moet dat geluk brengen.
Sceptisch als wij waren deden wij dat niet en weer wonnen wij niets bij de Staatsloterij, Postcodeloterij en alle overige
prijsvragen. Dus dat bijgeloof, het klopte wel…
En we spotten weer een BN’er onderweg
Goed, ik dwaal wat af, want manlief wilde weg en dat was even korte termijn puzzelen op internet. Na drie dagen surfen
kwam er toch wat bruikbaars uit… we togen naar Lissabon! Al lang op de verlanglijst, vanwege de reputatie als oude stad met
mooie bezienswaardigheden. Oudejaarsdag vlogen wij ’s middags heen en natuurlijk de onvermijdelijke bekende
Nederlander aan boord, dit keer in de vorm van Heleen van Royen. Voor wie het nog niet weet: dat is een schrijfster, die af en
toe wat extra doet zoals poseren in de Playboy en stoute boeken uitgeven met Marlies Dekkers. De filmrecensent in mij werd
wakker, want had ik niet Carice van Houten op tv zien hollen als de aanstaande Gelukkige Huisvrouw? Het boek van Heleen
wordt nu verfilmd en wie weet kon ik haar een paar vragen stellen. Poging gewaagd, maar mooi niet… haar schoonmoeder
was overleden (dat kan), ze kon er nog niets over zeggen (kan dat?), ze had een persagent (dat kan ook) en ik had haar
naam verkeerd gespeld op mijn briefje (dat kan niet dus)! Geen
Rooyen maar Royen met één o.. het is maar dat u het weet.
Troost voor mij dat ik het bij twee hyves vriendinnen ook al met
twee ootjes heb zien staan en verder was Patrick Kluivert vier
jaar terug een stuk toegankelijker op het vliegveld van
Valencia. Gerard Joling in Willemstad toch wel, ondanks dat hij
er de kracht niet meer voor had…
Tramlijn 28, gevoelige fado en veel knoflook
Dan Lissabon… voor de foto’s jammer, beetje grijs weer, maar
voor de rest een geweldige stad. Modern goed metronetwerk
met artistieke kunstwanden in de stations, kleine straatjes met
oude panden voorzien van lantaarns en tegeltableaus, en
overal stoepjes gemaakt van mozaïektegeltjes. We namen de
beroemde tramlijn 28 die zich door nauwe straatjes omhoog
kronkelt op nog geen halve meter van de huizen en waar je
mee naar het kasteel kunt gaan. Dan moet je wel weten waar je uit moet stappen, wij niet en toen nog maar weer een stukje
terug met hetzelfde trammetje! We bezochten het kasteel, dwaalden door de leuke wijk er omheen, dronken ginja bij een
ginja barretje op straat; tussen de bedrijven door was er ook nog gelegenheid voor heerlijk lunchen en avondeten.
Knoflooksoep, waarbij de soep verstopt zit onder het brood, en dat was weer een hele andere versie als ooit in Praag, maar
wel heel lekker. Vlees met knoflook, kip met knoflook en
overheerlijke vis! Maar daar staat Lissabon ook om bekend, je
kunt er prima voor visgerechten terecht.
In de gids 100% Lissabon lees ik dat voor de perfecte
combinatie van fado en Portugese culinaire kunstjes ‘Bacalhau
de Molho’ zeer geschikt is, we vinden het restaurant en worden
verwend met eten dat onder een deksel vandaan wordt
uitgeserveerd. Maar liefst drie verschillende fado zangeressen
staan met veel gevoel voor drama hun stembanden te trainen.
Het woord ‘fado’ is afgeleid van het Latijnse woord Fatum wat
noodlot betekent. De dames zingen en dit is een zaak van
leven op dood, dit zijn levensliederen, die zo mooi worden
vertolkt, dat het maar goed is dat we de taal niet machtig zijn.
Het vliegerlied van ene Hazes is er niets bij vergeleken en ik
barstte bijna in tranen uit! Moet je nagaan, als ik echt die taal
zou verstaan…
Expoterrein met aquarium
Verder hebben we natuurlijk het expoterrein met het aquarium bezocht. De topattractie tijdens de wereldtentoonstelling van
1998 en nog steeds een belangrijke toeristische trekpleister. Het zijn mooie bakken en er zwemt zelfs een grote maanvis in
rond. Maar naast de bakken water met onderwaterleven is er ook dierlijk leven boven water of beter gezegd in en om het
water. Otters, pinguins en vogels te midden van rotsen, planten en andere wildgroei. De rest van het expoterrein heeft een
moderne, strakke architectuur en inrichting. Er zijn fonteinen die op de meest onverwachte momenten losbarsten en er is een
kabelbaan, de firma Doppelmayer is ook hier actief en wij zweven hoog boven de grond voor een stukje uitzicht.
De bakker van Belém bakt dagelijks 12.000 pasteitjes
Aan de andere kant van Lissabon ligt Belém met wat mooie monumenten langs de zee en een groot cultureel centrum. Hier
is een uitgebreide expositie over de beroemdste fado zangeres die Portugal heeft voort gebracht, Amalia Rodrigues. Een
afwisselende presentatie met beeld en geluid, zonder meer leuk om te doen. Ook het rijkoetsenmuseum met de grootste
collectie koetsen in Europa vinden we hier en bezoeken we even. Het blijkt maar weer, er is meer koets in de wereld dan die
Gouden die wel eens door Den Haag over de keitjes ratelt.
Als laatste waren daar ook nog de beroemde pasteitjes van
Belém… een bakker die ze al bakt vanaf 1837, nou ja de
nazaten ondertussen, volgens een super geheim recept.
Dagelijks 12.000 stuks (nee er staat geen nul teveel, de letter
o was teveel bij Van Royen, maar hier staan de rondjes goed,
dus men zegge twaalf duizend stuks) en die vinden hun weg
naar de koffiehoek in de zaak en alle koffietentjes in Lissabon
en omstreken. Het is dan ook een zalige lekkernij van
knisperend dun bladerdeeg met banketbakkersroom vulling en
afgemaakt met wat kaneel en suiker…. lieve hemel, het fietst
op je tong naar binnen… en dan doen wij het in ons land met
een kleffe oliebol!
Lissabon heeft onze verwachtingen overtroffen en wie weet gaan wij daar ooit nog eens terug… als wij weer oliebolloos van
jaar willen wisselen… of in het voorjaar of in de herfst.. we zien wel, het is in ieder geval een hele leuke stad. Met vertier,
lekker eten en drinken en ook heel belangrijk zonder oliebollen op oudejaarsavond!